Không một trader Crypto nào có thể phủ nhận sự cần thiết của khâu phân tích kỹ thuật trade coin. Với thị trường tiền điện tử đầy biến động như hiện nay, trader nói chung thường chọn cách đầu tư lướt sóng thay vì hold coin dài hạn. Mấu chốt là để thu lợi nhuận nhanh khi trade coin ngắn hạn là nắm bắt hướng dịch chuyển giá của thị trường. Muốn làm tốt điều này thì bên cạnh cập nhật tin tức mới nhất của thị trường, nhà đầu tư còn phải dựa vào thuật phân tích kỹ thuật.
I. Thế nào là phân tích kỹ thuật trade coin?
Phân tích kỹ thuật trade coin là quá trình xác định, phân tích các yếu tố thị trường nhằm đoán hướng dịch chuyển giá trong tương lai của một loại hoặc nhiều loại coin nhất định.
Nhìn chung, quy trình phân tích kỹ thuật sẽ dựa nhiều vào biểu đồ giá. Từ đó, bạn có thể xác định xu hướng, vùng kháng cự hoặc hỗ trợ. Thực hiện giao dịch khi đã trải qua khâu nghiên cứu kỹ lưỡng thường đạt được tỷ lệ thành công cao hơn.
Trong đầu tư tiền điện tử, hoạt động phân tích kỹ thuật trade coin dựa trên nguyên tắc cơ bản về sự vận động của xu hướng. Những chuyển động này thường đi theo mô hình đã thiết lập sẵn mô tả tâm lý thị trường. Có nghĩa khi gặp phải những tình huống giá giống nhau, phần đông các nhà đầu tư có xu hướng phản ứng tương tự nhau.
Ngoài ra nguyên tắc của việc phân tích kỹ thuật còn dựa trên bến đậu giá trong quá khứ để đoán giá trong tương lai. Chắc hẳn bạn đã từng nghe câu kinh điển “Lịch sự chắc chắn sẽ lặp lại”. Đây là cơ sở trọng tâm cho nhiều chiến lược đầu tư và phân tích.
II. Các xu hướng chi phối tiền điện tử
Nhìn chung thị trường Cryptocurrency đều biến động theo hướng tương tự như những thị trường giao dịch khác. Bao gồm biến động lên/ xuống và sang ngang. Do đó, rất khó để dự đoán chính xác xu hướng thị trường. Bởi chỉ cần một chút dao động trong tâm lý của một bộ phận nhà đầu tư đều có thể khiến giá tăng vọt hoặc giảm sâu.
Khi giao dịch thuận xu hướng, tỷ lệ thành công của nhà đầu tư thường đạt ít nhất 50%. Thông thường giá có nhiều khả năng tiếp diễn theo xu hướng hiện tại thay vì đảo chiều. Và tâm lý thị trường cũng diễn biến theo chiều hướng này bởi đơn giản xu hướng dài hạn không dễ bị đảo ngược trong một sớm một chiều.
Thậm chí một số thị trường downtrend hoặc uptrend có thể duy trì ổn định trong vài năm, rồi mới bị đảo ngược. Đồng thời trong một xu hướng mạnh, đôi khi thị trường sẽ tự điều chỉnh khiến nó giống như đang bị đảo chiều. Tuy nhiên sự điều chỉnh đó không đủ sức mạnh để lật ngược xu hướng.
Do đó, phân tích kỹ thuật trade coin kết hợp với nhận diện từng mô hình sẽ giúp xác định những xu hướng thay đổi có thể diễn ra trong tương lai.
III. Hướng dẫn chi tiết cách phân tích kỹ thuật trade coin
Để phân tích kỹ thuật trade coin, các trader cần tựa vào hệ thống mô hình trên biểu đồ giá như mô hình tam giác, mô hình chữ nhật… Chúng đặc biệt hữu ích với nhà đầu tư nhằm nhận diện xu hướng.
1. Mô hình vai đầu vai
Mô hình vai đầu vai thường xuyên xuất hiện trong thời kỳ cuối của một xu hướng. Nó được xem là tín hiệu báo trước việc sắp diễn ra một cuộc đảo chiều.
Ví dụ: Trước một xu hướng giảm nếu xuất hiện mô hình vai đầu vai ngược có nghĩa sau khi đảo chiều xu hướng tăng sẽ thế chỗ. Ngược lại trước một xu hướng tăng, xuất hiện mô hình vai đầu vai thuận có khả năng khi đảo chiều hướng giảm sẽ thay thế.
1.1 Mô hình vai đầu vai thuận
Trong mô hình này, các pha thời gian dường như nhất thiết phải tương đồng nhau. Khi đó, khoảng thời gian hình thành ở phía bên trái và bên phải cần xấp xỉ nhau. Thực tế rất khó để chúng bằng nhau 100% nhưng độ chênh lệch không quá lớn. Khi mức độ chênh lệch càng lớn, tính chính xác của mô hình càng thấp.
Mô hình vai đầu vai thuận luôn có một đường Neckline giữ vai trò như một vùng hỗ trợ trước khi mô hình chính thức hình thành. Khi đó, vùng hỗ trợ tương đối bền vững bởi nó đều giao với 2 đáy. Khi trụ hỗ trợ bị phá vỡ sẽ kéo theo giá breakout là tín hiệu cho biết giá bắt đầu đảo chiều đi xuống, xu hướng giảm thế chỗ cho xu hướng tăng mạnh trước đó.
1.2 Mô hình vai đầu vai ngược

Với mô hình vai đầu vai ngược, các pha thời gian cũng cần thiết phải xấp xỉ nhau. Đường Neckline lúc này có vai trò như vùng kháng cự tương đối kiên cố bởi nó cùng đi qua 2 đỉnh. Khi đó, các trader cần chờ đợi để chúng tự bị phá vỡ, giá chính thức breakout ra khỏi khu vực trước đó. Kết quả, vùng kháng cự sẽ lại biến thành vùng hỗ trợ.
Trong trường hợp giá quay lại vùng hỗ trợ, trader nên nhanh chóng thiết lập lập lệnh mua. Đồng thời, lợi nhuận mục tiêu sẽ được tính từ điểm breakout di chuyển lên một đoạn bằng với đoạn từ cổ đến đỉnh mô hình.
2. Mô hình tam giác
Mô hình tam giác rất phổ biến trong phân tích trade coin. Theo diễn biến thị trường, nhà đầu tư có thể áp dụng các mô hình như: tam giác tăng, tam giác giảm và tam giác cân.
2.1 Mô hình tam giác tăng
Trong mô hình tam giác tăng, góc vuông luôn nằm ở phía trên, kéo theo đỉnh giá gần như dịch chuyển sang ngang và phần đáy lại càng tăng lên. Ở thời điểm này, đặt lệnh mua sẽ là lý tưởng nhất vì lực bán không đủ sức để kéo giá giảm xuống.
2.2 Mô hình tam giác giảm
Mô hình này lại ngược với mô hình tam giác tăng. Trong đó, góc vuông luôn nằm ở phía dưới, phần đáy giá gần như sang ngang và đỉnh giá càng lúc càng đi xuống. Đây là tín hiệu cho biết bên mua không đủ mạnh để áp đảo bên bán khiến giá càng lúc lại càng giảm. Tuy nhiên nếu giá chưa Breakout, mô hình này vẫn chưa bị phá vỡ.
2.3 Mô hình tam giác cân
Trong mô hình tam giác cân, đỉnh giá sẽ thấp dần nhưng đáy giá lại tăng dần. Đặc điểm của mô hình này phản ánh lực mua và bán ngang bằng nhau, không bên nào đủ sức áp đảo bên nào. Sự giằng co của 2 bên làm giá dịch chuyển sang ngang.
3. Mô hình chữ nhật
Với mô hình chữ nhật, nhà đầu tư có thể áp dụng hai kiểu sau: mô hình chữ nhật tăng giá hoặc giảm giá. Hai đường thẳng song song của mô hình tương ứng với đường kháng cự và hỗ trợ.
Khi áp dụng mô hình chữ nhật, bạn phải chờ đến khi giá breakout. Nếu giá breakout tăng thêm một đoạn tối thiểu bằng với chiều cao của hình chữ nhật thì đây chính là khoảng giá tối thiểu. Khoảng giá này thường có xu hướng tiến ra xa hơn.
4. Mô hình cây cờ
Mô hình cây cờ (mô hình lá cờ) tăng và giảm được nhà đầu tư sử dụng rất phổ biến khi phân tích kỹ thuật trade coin.
4.1 Mô hình cờ tăng
Khi phân tích giá theo mô hình cờ tăng, trader dễ nhận ra xu hướng tăng mạnh sau một giai đoạn giá chỉ dịch chuyển sang ngang. Xu hướng dịch chuyển giá này đã hình thành lá cờ hình chữ nhật trên biểu giá. Khi giá breakout theo hướng đi lên, giá dịch chuyển lên một đoạn đúng bằng chiều dài thân cờ.
4.2 Mô hình cờ giảm
Trong mô hình cờ giảm, các nhà đầu tư dễ nhận thấy trước đó là một xu hướng giá giảm mạnh dẫn đến sự hình thành của mô hình cờ giảm hình chữ nhật. Hai đường xu hướng tăng giảm được thể hiện rõ nét qua mô hình này. Trong trường hợp giá breakout, lập tức lá cờ sẽ đi xuống đồng thời giá cần giảm xuống một đoạn đúng bằng với chiều dài thân cờ.
5. Mô hình cốc tay cầm
Thực tế, không rât khó để nhà phân tích có thể nhận biết mô hình cốc tay cầm. Muốn xác định được mô hình này, bạn cần kết hợp với một số công cụ chỉ bảo như Fibonacci. Mức giá mục tiêu khi breakout khỏi vùng của tay cầm tương đương bằng với chiều dài của cây cuốc.
6. Mô hình cái nêm
Nếu xét về hình dạng, mô hình cái nêm sẽ tương tự như mô hình tam giác. Tuy nhiên, ở mô hình cái nêm 2 cạnh thường đồng thời hướng lên trên hoặc xuống dưới.
6.1 Mô hình cái nêm tăng
Theo như hình minh họa dễ dàng nhận thấy cả 2 cạnh của mô hình đang đồng thời hướng lên trên. Điều này phản ánh bên mua đang áp đảo bên bán. Giá có xu hướng tăng nhưng không quá mạnh và vẫn chưa thể vượt khỏi ngưỡng kháng cự. Tuy nhiên đến khi bên mua không còn giữ được vị trí áp đảo, giá sẽ breakout theo hướng đi xuống.
6. 2 Mô hình cái nêm giảm
Ngược lại với mô hình cái nêm tăng, cả 2 cạnh của mô hình cái nêm giảm đều hướng xuống dưới. Điều này cho biết bên bán đang chiếm ưu thế hơn so với bên mua. Mặc dù bên bán đang thắng thế nhưng chỉ cần có một nhóm đầu tư nào đó mạnh hơn tham gia thị trường, bên bán sẽ dần yếu thế và không còn duy trì được đà giảm giá.
7. Mô hình 2 đỉnh 2 đáy
Đây là kiểu mô hình thuộc nhóm đảo chiều. Nếu nắm bắt tốt thời điểm đảo chiều diễn ra, nhà đầu tư sẽ có cơ hội thu về một khoảng lợi nhuận cực lớn.
7.1 Mô hình 2 đỉnh
Mô hình hai đỉnh luôn có 2 đỉnh gần xấp xỉ nhau. Nếu độ chênh lệch giữa 2 đỉnh này quá lớn, mô hình sẽ không còn đảm bảo tính chuẩn xác. Mức giá mục tiêu thấp nhất có thể đạt sau khi breakout cân bằng với chiều cao của mô hình.
7.2 Mô hình 2 đáy
Khi phân tích mô hình 2 đáy, nhà đầu tư cần chú ý đến 2 điểm cơ bản sau đây:
- Hai đáy phải xấp xỉ nhau, khoảng chênh lệch không được quá lớn.
- Giá mục tiêu giống như mô hình 2 đỉnh, mức giá mục tiêu thấp nhất sau khi breakout tương đương với chính chiều cao của mô hình.
8. Mô hình 3 đỉnh 3 đáy
Mô hình 3 đỉnh 3 đáy khá giống với mô hình 2 đỉnh 2 đáy nhưng xuất hiện thêm 1 đỉnh và 1 đáy. Mức giá mục tiêu sau khi breakout tối thiểu phải bằng chiều cao của mô hình.
9. Mô hình 1 – 2 – 3
9.1 Mô hình 1 – 2 – 3 mua
Hình dáng mô hình này khá giống với mô hình 2 đáy và chính xu hướng giảm trước đó đã hình thành nên 2 đáy. Tuy vậy điểm khác biệt lớn nhất nằm ở chỗ đáy sau thường sẽ cao hơn đáy trước. Điều cần làm lúc này là đợi giá breakout khu vực số 2 và đặt lệnh mua ngay vì sau đó giá rất có thể tăng mạnh.
9.2 Mô hình 1 – 2 – 3 bán
Mô hình 1 – 2 – 3 bán khá giống với mô hình 2 đỉnh. Trong đó, 2 đỉnh thường hình thành khi giá tăng và phần đỉnh sau luôn thấp hơn đỉnh trước. Khi giá breakout khỏi khu vực số 2, bạn cần đặt lệnh bán coin vì ngay sau đó giá rất có khả năng giảm mạnh.
IV. Phân tích kỹ thuật trade coin thông qua một số công cụ chỉ báo
1. Hệ thống đường trung bình động
Trong phân tích diễn biến thị trường tiền điện tử hay bất kỳ loại thị trường giao dịch tài sản nào, hầu như tất cả nhà phân tích đều sử dụng đường trung bình động. Hệ thống đường trung bình động có tác dụng giúp nhà phân tích lọc độ nhiễu trong biến động giá, nhận định xu hướng và độ trễ. SMA và EMA là 2 dạng đường trung bình phổ biến nhất trong phân tích kỹ thuật.
- Đường SMA: Đây là kiểu đường trung bình động tính toán theo công thức cộng tất cả mức giá xuất hiện trong khung thời gian đã thiết lập trước đó và chia trung bình.
- Đường EMA: Đây là dạng đường trung bình động hàm mũ, tập trung vào biến động giá gần nhất. Vì vậy, phản ánh giá trên kiểu đường EMA tương đối nhanh nhạy.
Khi phân tích giá cả tiền điện tử, phần đông trader sẽ sử dụng đường trung bình động với khung thời gian là 50 ngày và 200 ngày. Chúng có công dụng hỗ trợ đắc lực trong việc định hình mẫu xu hướng dài hạn, vùng giá hỗ trợ và kháng cự.
Nếu tích hợp 2 chỉ báo trên vào biểu đồ theo dõi bất kỳ loại coin nào, trader sẽ phần nào xác định giá đang ở trên hay dưới ngưỡng giới hạn tiềm năng. Mặt khác, dựa vào đó, họ còn xác định được thời điểm khi nào xuất hiện đảo chiều giá.
Nếu 2 đường trung bình động là 50 và 200 giao nhau thì đây là một tín hiệu mạnh mẽ cho thấy xu hướng sắp bị đảo ngược.
- Golden Cross: Lúc này đường trung bình động 50 đang bắt đầu cắt lên đường 200, tín hiệu cho thấy thị trường sắp đảo chiều từ giảm sang tăng.
- Death Cross: Đường trung bình động 50 đang bắt đầu cắt xuống đường 200, tín hiệu cho thấy thị trường sắp đảo chiều từ tăng sang giảm.
Từ biểu đồ giá Bitcoin (BTC) minh họa, bạn sẽ thấy cả Golden Cross và Death Cross đã diễn ra trong khung thời gian theo dõi. Trong quá khứ, 2 xu thế giá này cũng đã từng diễn ra.
2. Vùng hỗ trợ và kháng cự
Hỗ trợ và kháng cự là 2 khái niệm quen thuộc trong giao dịch tiền điện tử, chứng khoán, Forex,.. Biến động giá theo thời gian có thể hình thành các vùng giá. Tại vùng giá giảm chính là vùng kháng cự. Còn tại vùng giá tăng, người ta gọi là vùng hỗ trợ.
Nếu giá tiếp tục tăng để trở lại một ngưỡng nào đó nhưng không thể vượt qua ngưỡng đó, vùng kháng cự lại càng được hỗ trợ mạnh mẽ. Trong tình thế ngược lại khi giá liên tiếp giảm nhưng không thể chạm đến ngưỡng giá nào đó, vùng hỗ trợ sẽ được củng cố vững chắc hơn.
Để giá muốn thoát vùng hỗ trợ hoặc kháng cự, nó cần đến một lực đẩy cực mạnh từ bên mua và bên bán.
3. Fibonacci
Muốn thoái lui khỏi giao dịch, Fibonacci sẽ phải hoạt động theo nguyên tắc trong một xu hướng mạnh đang chiếm ưu thế, giá thường thoái lui một phần với mục đích quay về mức giá trước đó rồi lại tiếp tục đi theo xu hướng.
Theo biểu đồ phân tích giá Bitcoin năm 2017, các mức Fibonacci có mặt hầu hết trong xu hướng tăng giá.
4. Chỉ số sức mạnh tương đối RSI
Công cụ cho phép đo đường biến động giá coin đang ở mức quá mua hay quá bán. Đường RSI chuyển động trong phạm vi từ 1 đến 100. Nếu RSI nằm tở mức 30 có nghĩa thị trường đang trong tình trạng quá bán. Còn khi RSI nằm trên mức 70 cho thấy thị trường đang trong giai đoạn quá mua.
Sử dụng RSI trong giao dịch tiền điện tử không hề đơn giản như trên thực tế. Tùy thuộc vào chiến lược và điều kiện thị trường, mỗi trader sẽ có cách thức sử dụng khác nhau.
5. Chỉ báo Stochastic
Stochastic thuộc nhóm chỉ báo dao động hỗ trợ theo dõi, đo lường mức độ biến động giá trong một khung thời gian nhất định. Mục đích chủ yếu là để dự đoán xu hướng hiện tại có tiếp diễn hay không. Ngoài ra, Stochastic còn được trader sử dụng để xác định xem liệu rằng một đồng coin nào đó có đang bị quá mua hoặc bán quá mức hay không.
6. Parabol SAR
Trên biểu đồ theo dõi giá coin, Parabol SAR được thể hiện ở dạng các dấu chấm nối tiếp nhau. Dựa vào phần chỉ báo này, nhà phân tích có thể theo dõi hướng dịch chuyển của giá để nhận biết khi nào một xu hướng sẽ kết thúc.
7. Bollinger Bands
Chỉ báo Bollinger Bands hỗ trợ đo đường độ biến động giá trên thị trường coin. Trong tình huống giá đi ngang, hai đường trên và dưới của Bollinger Bands thường di chuyển gần nhau. Nếu giá tăng hoặc giảm mạnh, hai đường nằm trên và nằm dưới lại di chuyển cách xa nhau. Đồng thời, hai đường này còn giữ vai trò như mức hỗ trợ và kháng cự.
V. Nguyên tắc xây dựng hệ thống phân tích kỹ thuật trade coin
Hiện nay, vẫn chưa có bất kỳ một giáo trình tài liệu học phân tích kỹ thuật trade coin cụ thể nào để trader tham khảo. Giữa vô vàng công cụ chỉ báo và mô hình giá, trader nếu chưa có kinh nghiệm chắc chắn sẽ gặp không ít khó khăn. Vậy nên, VPBANKSME đã tổng 3 nguyên tắc cơ bản dưới đây để trader tham khảo và dễ dàng hơn khi thiết lập hệ thống phân tích kỹ thuật trade coin.
- Nguyên tắc số 1: Hệ thống giao dịch cần gắn với một khung thời gian giao dịch cụ thể. Hệ thống không cần quá phức tạp mà quan trọng phải dễ quan sát và nắm bắt điều kiện cơ bản của thị trường.
- Nguyên tắc số 2: Trader không nên thay đổi liên tục giữa các hệ thống giao dịch. Mà thay vào đó hãy gắn bó lâu dài với một hệ thống giao dịch và tập trung nâng cao kỹ năng phân tích.
- Nguyên tắc số 3: Trong thị trường tiền điện tử luôn có nhiều biến động khó đoán, trader nên tuân thủ theo kế hoạch chốt lời hoặc cắt lỗ đã định ra trước đó.
VI. Tổng kết
Giao dịch tiền điện tử tuy vẫn còn nhiều tranh cãi về tính hợp pháp tại Việt Nam. Tuy nhiên không thể phủ nhận tiềm năng phát triển trước sự lớn mạnh của Bitcoin và nhiều loại tiền mã hóa. Ngày càng có nhiều nhà đầu tư tham gia vào thị trường Cryptocurrency.
Muốn thành công trong thị trường khắc nghiệt này, trader cần đặc biệt chú trọng đến khâu phân tích kỹ thuật trade coin. Bên cạnh cập nhật tin tức, trader còn phải rèn luyện kỹ năng quan sát biểu đồ, nhận diện các mô hình giá và sử dụng thành thạo công cụ chỉ báo kỹ thuật. Hy vọng với phần chia sẻ kiến thức của VPBANKSME, bạn có thể tự tin hơn khi dấn thân vào mảnh đất đầu tư coin đầy tiềm năng.
Xem thêm: